علی رغم توجه به مسائل استاندارد، ھنوز ھم طرز ساخت و ابعاد آشپزخانه و لوازم آن به صورت قابل ملاحظه ای در حال تغيير و تحول است.در یك آشپزخانه مھندسی ساز، تمام وسایل طوری چيده می شوند كه غيرقابل تغيير بوده و دارای سطوح كاری و ذخيره مواد باشند. در این نوع آشپزخانه مواد مورد استفاده در آشپزخانه، معمولا از جنس چوب، تخته چند لایه ، نئوپان و پلاستيك ھستند..
علی رغم توجه به مسائل استاندارد، ھنوز ھم طرز ساخت و ابعاد آشپزخانه و لوازم آن به صورت قابل ملاحظه ای در حال تغيير و تحول است.در یك آشپزخانه مھندسی ساز، تمام وسایل طوری چيده می شوند كه غيرقابل تغيير بوده و دارای سطوح كاری و ذخيره مواد باشند. در این نوع آشپزخانه مواد مورد استفاده در آشپزخانه، معمولا از جنس چوب، تخته چند لایه ، نئوپان و پلاستيك ھستند.
روی سطوح چوبی رو باز را می توان با پوششی از چوب یا روكشی از پلاستيك پوشاند. قفسه ھای آشپزخانه به صورت چوبی یا تخته ای با روكش پلاستيكی ھستند، استفاده از قفسه ھای فلزی برای قرار دادن قابلمه و ماھی تابه بھتر است. در صورت كوچك بودن فضای آشپزخانه نصب درھای كشویی یا تاشو توصيه می شود. زیرا این درھا در ھنگام باز شدن فضای چندانی را اشغال نمی كنند. از كابينت ھای طبقه دار برای نگھداری ظروف بزرگ سنگين یا وسایلی كه از آنھا به ندرت استفاده می شود، می توان بھره گرفت.
كابينت ھای دیواری عمق كمی دارند بنابراین از سطوح كاری زیر آنھا می توان بدون ھيچ مشكلی استفاده كرد. با گذاشتن ظروف چينی داخل این كابينت ھا فرد می تواند بدون خم شدن، آنھا را بر دارد و به آنھا دسترسی داشته باشد. كمدھای یكسره بلند (ایستاده های قدی) برای نگھداری مواد پاك كننده و جارو مناسب ھستند. می توان یخچال ھای خانگی كوچك، اجاق گاز ھا یا ماكروویوھا را با ارتفاع مناسب روی آنھا قرار داد.
سينك ھای ظرفشویی و تخته ھای آبگيری ظروف باید متناسب با داخل كابينت ھای طبقه دار باشند چون در داخل این كابينت ھا می توان یك سطل زباله، ماشين ظرفشویی و چيزھای مصرفی دیگر را (در صورت لزوم یك آبگرمكن برقی) جای داد. وجود دستگاه مكش ھوا در بالای اجاق الزامی است. ھودھای مكنده برای این كار بسيار مناسب ھستند.
یك تفاوت عمده بين سيستم مكش ھوا و سيستم چرخشی (فن ها) وجود دارد و آن اینكه در سيستم ھای مكنده، باید حفره ای رو به بيرون تعبيه شود. این سيستم ھا نسبت به سيستم ھای چرخشی كارآمدتر بوده و بيشتر مورد توجه افراد واقع می شوند. در ھنگام طراحی و نقشه كشی و به منظور ایجاد فضای كافی برای نگھداری و ذخيره مواد در آشپزخانه، باید به ابعاد كابينت ھا و لوازم داخل آنھا توجه كرد.
اجاق ھای گازی و برقی مدرن باید طوری طراحی شوند كه متناسب با لوازم دیگر بوده و در مجموع باعث سھولت روند كار در آشپزخانه گردند. در چنين محيطی باید از پریز به حد كافی استفاده كرد. یعنی برای ھر منطقه كاری و آماده سازی مواد غذایی یك جفت پریز كافی است. استفاده از سينك ھای ظرفشویی دو لنگه مناسب تر است چون از یك طرف از آن برای آبگيری ظروف و از طرف دیگر برای قرار دادن ظروف كثيف استفاده می شود.ماشين ظرفشویی باید در طرف راست یا چپ سينك قرار گيرد. اگر فضای آشپزخانه بسيار كوچك باشد، ساخت آشپزخانه فشرده راه حل مشكل است. چون چنين آشپزخانه ھایی نياز به فضایی كم داشته و متناسب با لوازم دیگر ھستند.
آشپزخانه ھا باید طوری ساخته شوند كه در جھت شمال به شرق یا شمال به غرب بوده و مجاور باغ ھای گل و گياه، سبزیجات و زیر زمين باشند. معمولا آشپزخانه باید به دروازه باغ، درب خانه، محل بازی بچه ھا و حياط، دید داشته باشند و از لحاظ داخلی متناسب با آبدارخانه، ناھارخوری و اتاق پر مصرف ساخته شود. ھرچند آشپزخانه یك محل كار در داخل خانه است، ولی اتاقی است كه كدبانوی خانه بيشتر اوقات خود را در آن سپری می كند بنابراین طراحی آن باید در نھایت دقت انجام شود.
ھمچنين اگر در داخل آشپزخانه ميز ناھارخوری وجود داشته باشد، محلی مناسب برای جمع شدن افراد خانواده در كنار یكدیگر است. در طراحی آشپزخانه، نحوه استقرار كابينت ھا و لوازم باید بر حسب استاندارد بوده كه ضمن اینكه مقدار فضای چرخش و تردد را كاھش می دھد، فضای كافی برای حركت آزادانه را فراھم می سازد. در صورت امكان، كار به حالت ایستاده باید به حداقل رسيده و وضعيت نامناسب بدن بر حسب كار، ارتفاع وسایل و اندازه بدن فرد كاھش یابد، تامين روشنایی مناسب سطوح كاری امر مھمی محسوب می شود، که در مقاله نورپردازی به آن اشاره کردیم.
در مقاله بعدی به بررسی نحوه چیدمان بر اساس کارکرد در آن محیط میپردازیم و انواع مختلف این چیدمان را بیان می کنیم.
